We staan aan de vooravond van gigantische technische ontwikkelingen en baanbrekende ontdekkingen. Op vrijwel alle vlakken in onze samenleving. ‘Het is nog nooit zo spannend geweest’ zegt onze natuurkundige held Robbert Dijkgraaf. Niet eerder heeft iemand, trouwens,  zulke complexe materie zo duidelijk uitgelegd. Niet alleen voor geïnteresseerde collega’s, maar voor het hele volk heeft Dijkgraaf het belang van het recent ontdekte Higgs deeltje uit de doeken gedaan.

Rijbewijs niet meer nodig

Ontdekkingen staan nooit op zich zelf. Niet alleen in de natuurkunde zien we een doorbraak ook op andere terreinen is dit het geval. Bijvoorbeeld autorijden. Over een paar jaar kunnen we ons niet meer voorstellen dat we ooit ons rijbewijs moesten halen. Dat is in de toekomst helemaal niet meer nodig, omdat alle auto’s zelf rijden. Ook zal de tandarts verdwijnen door de ontwikkeling van tandpasta die zelf gaatjes kan vullen en natuurlijk ook door de robotisering.

In de gezondheidszorg staan we voor veranderingen waar we nu slechts een glimpje van kunnen zien. Robotisering is hier ook doorgedrongen. Robots kunnen  zorg verlenen, helpen met aankleden en koken. Robots kunnen nog veel meer dingen: heel ingewikkelde operaties uitvoeren en op afstand bediend worden.

Watson

De grootste verandering in de gezondheidszorg ligt echter op een ander terrein. Robots zullen in de toekomst zelf diagnose gaan stellen. Zo kan, een medische database, genaamd Watson,  al een diagnose stellen zonder tussenkomst van mensen. Op dit moment wordt Watson alleen door medici gebruikt. Maar let op mijn woorden. Het gaat niet lang meer duren of zorgconsumenten gaan zelf hiermee aan de slag. We hebben hier al kleine stapjes gezet. Heel simpel bijvoorbeeld is de Bitfit. Een apparaat dat doorlopend je bloeddruk en hartslag meet. En signaleert wanneer je in de gevarenzone terecht komt.

De robotisering en digitalisering gaan zo snel dat we het moeilijk meer kunnen overzien en controleren. De taak om de burger bij te praten over de voortsnellende digitalisering en de gevolgen daarvan heeft het Rathenau instituut op zich genomen. Dit  instituut stimuleert publieke en politieke discussie  over de maatschappelijke effecten van wetenschap en technologie.  . Recent heeft dit instituut gepleit voor het aanpassen van de rechten van de mens aan de digitale samenleving. Twee nieuwe rechten heeft het instituut geformuleerd:

1: het recht niet gemeten, geanalyseerd of gecoacht te worden

2:het recht op betekenisvol menselijk contact.

 Kennelijk is de digitalisering zo overdonderend en overweldigend dat het nodig is deze rechten te benadrukken. Er op te wijzen dat je met elkaar moet praten, naar elkaar moet luisteren en elkaar moet ontmoeten. Dat doet me ergens aan denken, deze adviezen…aan face to face onderzoek!